Advertisement

Latest News

[ZO-AW] Minam khat sungah!!

By Voice Of Zomi - Monday, September 3, 2012

 

2001 Kum a ZONET a ka lai gelh hi in, tu hun in sim kik leng cih deihsakna tawh ka hong khak kik a hihi.
TKS
==================
 
Minam khat sungah!
Tual Khan Suan
 Nov 16, 2001

Tuhun a Zomi (Chin) a kici minam sunga om namphung (tribe) tuamtuam te in, minam (nation) khat sung pan piang hina pi'n a beisa hun in Kumpi (King) khat or vaihawmna (govenment) khat i ukna nuai ah a luang khawm ngeilo minam ihihi. Beh (clan), namphung (tribe), kampau (dialect)te bulphuh luatna hang in minam (nation) bulphuh in ukna (administration ) huangkhat sung a kalsuan khawmding ki thanem kha hi. Nidang in i pu i pa ten gam hing, tui hoihna gam a zonna uah khua a sat uh ciangin tua khua sat makai pa in "Hausa" sempah a, siah leh tang kai in,khua leh tui vaihawm zia ding thukhun leh dante a kipan pusa pasa biakna, dawi leh kau biaknate leh ngeina pawite ciang dong a ma deihna bang in gel hi. Tuahun lai in "hausa" te vanglian mahmah uh a hihmanin hausa sem in siah leh tang kaih theihna dingin mun tuamtuam ah khua kisat kawikawi hi.
Tua bangin khua thak zong in sim leh mal, sak leh khang ah kithekzak uh a; pawlkhat te mualtung lam ah, pawlkhat te zanggam ah, pawlkhatte sih tamna zang ah, pawlkhatte tei tamna zang ah cih bang in mun tuamtuam ah na teng kawi kawi uh hi.Muntuam mualtuam ah a teng uh ciang in khua khat leh khua khat kikawm zo mengmeng lo uh a, a sawt ciang in "sanggam melmak" bangin ki-en kha uhhi.Kikawm kiveh lo in muntuam mualtuam ah tang ten suak uh ahihman in a sawt ciangin pau leh ham, awkaih kilamdang tektek hi. Adeihna kibang zong a awkaih tuam, awkaih kibangzong a deihna tuamin khua khat leh khua khat pen pau leh ham ki el puak hi. Tua bang in tenna mun leh mual,khua leh tui tuam a teng sanggamte kampau pen ei tenna mun a kizang kampau tawh kibatlohnate pansan in "hih tua mun a te kampau" "hih tua khuate kam pau"ci'n minvawh uhhi.Pau paipi kibang tek hi napi'n tu hun ciangin tua bang minvawh kampaute pansan in "minam pau"a i lak man in kipumkhat ding tha pia lozaw in kikhenkhapna tha pia zaw hi.
                Tua banah Zomite pen inn dongta leh tanau vai a thupi sak minam i hi a, nopna dahna ah inn dongta leh tanau neilote pen thawmhau/khua-hal mahmah in mite nuaisiahna thuak uhhi. Beh leh phung haute gualtung tuangin vang nei kisa uhhi. Beh leh phung thupi sak minam ihih bangin khangthu kan in i sut theihna ciang a pan "pu khawm" minpeuh, "pupi "minpeuh, "beh min" ding in kila a "tua pa suan leh khak teng tua te beh" cin kituam zial pah uh hi. Beh (clan) bulphuh in vaihawmna ngah dingna hanciam uh a, beh khat leh khat pen na ki-en khial kha uh hi.Beh masuan in vaihawmna a neih uh ciangin tua vaihawm khum na nuai a om mite pen tua beh min bulphuh in minam min ding in mite'n hong phuah sak uh hi. "Sukte" beh a lal lai a vaihawmna nuai a om mite pen mite'n "Sukte"minam cin hong minvawh uh a, "Zahau "beh te vaihawmna nuai a om minamte pen "zahau "minam cin mite'n hongna minvawh sak uhhi.
                Tuabang in mun leh mual khua leh tui i tenna a tuam manin kampau awkaih kibanglo a ,tua awkaih zui a kibawl lai zong kibang lohi. Beh leh phung tuamna bulphuh in vaihawmzia zong kibanglo hi. Khua khat leh khuakhat zong thusia thupha om leh thukhenzia kilam danghi.Kampau awsuak zui in lai kineitek a lai gelh zia zong tuamtek pah hi.Beh leh phung tek in paizia kituam neih ciat pah hi.Tua ahih manin ukpi te khat leh khat
vaihawmna kileh bulhin huangkhat sung ah luang khawmkha lohi. Tedim ukpi,Tlaisun ukpi,Zahau ukpi,Lumbang ukpi,Haka ukp leh a dang ukpi te'n a mau leitang gam ciat ah vaihawmna tuamneih ciat uh hi. Tua a hih manin tuhun Zomi/Chin a kici minam huam sungah namphung (tribe) te pen (1) Mun leh mual tuam manin kibat lohna, (2) Kampau tuammanin kibat lohna,(3) Beh leh phung tuam manin kibat lohna, (4)gam leh nam vaihawmna
tuammanin kibatlohna ci'n kimu thei hi. Hih a tung a kikbat lohna te pen khang khak Zomite sungah zong zung kha lai in beisiang nai lo hi.Tua hi a minam bup huam (nation level) nasepna hih kibat lohna te pen mit sin khumtheih a hihlohna tawh kiton in, a om thu pen i san leh zuih siam ding hi a, minam bup hoih zawk na ding thu ah hih thute i kikhak tan sak loh ding kisam hi.

__._,_.___
Recent Activity:
"Bridging The Gap"
1. The people of Zo is "Zomi"
2.The land/country of Zomi is "Zogam"
3. The language of Zomi is "Zopau"
4. The litelatures of Zomi is "Zolai"

Group email: zo-aw@yahoogroups.com
Moderator email: voiceofzomi@gmail.com
Blog site: voiceofzomi.blogspot.com
.

__,_._,___

Follow our blog on Twitter, become a fan on Facebook. Stay updated via RSS

0 comments for "[ZO-AW] Minam khat sungah!!"

Leave a Reply

Advertisement